Fiyat Bilgisi İçeren Reklamlar İle İndirimli Satış Reklamları ve Ticari Uygulamaları Hakkında Kılavuz, fiyat bilgisi içeren reklamlar ile indirimli satış reklamları ve ticari uygulamalar hakkında reklam veren, reklam ajansları, mecra kuruluşları satıcı, sağlayıcı, aracı hizmet sağlayıcılar ve reklamcılık ile ilgili tüm kişi, kurum ve kuruluşlara yol göstermek amacıyla 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'a ve Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’ne dayanılarak hazırlanan ve Reklam Kurulu'nun 12.04.2022 tarihli ve 320 sayılı toplantısında 2022/1 numaralı ilke kararı olarak kabul edilmiştir. Fiyat bilgisi içeren reklamlar ile indirimli satış reklamları ve ticari uygulamalar hakkında reklam veren, reklam ajansları, mecra kuruluşları satıcı, sağlayıcı, aracı hizmet sağlayıcılar ve reklamcılık ile ilgili tüm kişi, kurum ve kuruluşlara yol göstermek amacıyla hazırlanan Kılavuz, tüketiciye yönelik her türlü fiyat bilgisi içeren reklamlar ile indirimli satış reklamları ve ticari uygulamaları kapsamaktadır. Kılavuzda düzenlenen önemli hususlara aşağıda yer verilmiştir.  Kılavuzda, teslimat için yapılması gereken zorunlu ve makul masraflar haricinde, tüketicinin bir malı edinebilmesi için ödeme yapması gerektiği durumlarda, o mal için “bedelsiz, bedava, ücretsiz veya bunun gibi tanımlamalarda bulunulmaması” gerektiği düzenlenmiştir. Tüketicinin ödemesi gereken tüm, teslimat ve posta ücretlerinin fiyatla birlikte gösterilmesi esastır. Bu ücretin önceden hesaplanamaması durumunda tüketicilere “Teslimat ücretleri geçerlidir ve varış yerine göre değişebilir” gibi ifadelerle bilgilendirme yapılması gerektiği aktarılmıştır.  Tüketicinin açık onayı alınmadan ilave ödeme yükümlülüğü doğuran seçenekler kendiliğinden seçili olarak sunulmamalı ve bundan dolayı tüketiciden herhangi bir ödemede bulunması talep edilemeyeceği belirtilmiştir.  Bir fiyatın veya indirimin, mağazadaki ya da belirli bir kategorideki tüm mal ya da hizmetleri kapsamadıkça “net”, “tümü” ya da “her şey” ibarelerin kullanılamayacağı düzenlenmiştir. 2  Genel fiyat indirimlerine ilişkin yapılan düzenlemede, Kampanyaya dahil olan mal veya hizmetlerin “kış sezonu ürünleri”, “…marka ürünler”, “mavi noktalı ürünler”, “2. ürüne” ve benzeri ifadelerle tüketicilerin anlayabileceği açık ve anlaşılır bir şekilde reklamlarda ayırt edilebilir olması gerektiği düzenlenmiştir.  İndirimli satış kampanyalarına ilişkin reklamlarda, indirimi belirten ibarelerin puntolarına yönelik olarak da düzenleme yapılmıştır. Buna göre, “…e varan”, “…den itibaren”, “…e kadar” gibi ibarelere okunabilir büyüklükte yer verilmesi gerektiği düzenlenmiştir.  Yaşlılar, engelliler ve çocuklar gibi hassas tüketici gruplarına yönelik indirimli satışlarda ilave özen gösterilmesi gerektiği düzenlenmiştir. Özellikle çocuklara yönelik indirimli satışlarda, mal veya hizmetin fiyatının düşük olduğu algısını yaratacak “yalnızca” ve “sadece” gibi ifadelerin kullanılmaması gerektiği, mal veya hizmet edinimi için çocukların sözleşme yapmalarını ima edecek ifadelere yer verilmemesi gerektiği düzenlenmiştir.  Fiyat bilgisi içeren reklamlara yönelik olarak, tüm vergiler dahil toplam satış fiyatının belirtilmesi gerektiği düzenlenmiştir.  Reklamlarda satış fiyatlarının “Türk Lirası”, “TL” veya “₺” şeklinde belirtilmesi gerektiği düzenlenmiştir. Yurt dışına yönelik paket tur veya eğitim hizmetleri bunun istisnası olarak açıklanmıştır.  Taksit tutarlarının verildiği reklamlarda, reklamı yapılan mal veya hizmetin toplam fiyatı ve taksit sayısı, taksit tutarı ile birlikte ve okunabilir büyüklükte gösterilir veya sesli olarak belirtileceği düzenlenmiştir.  Bir mal veya hizmete ilişkin olarak tüketicinin satın alma davranışı ve diğer kişisel verileri analiz edilerek sunulan fiyatın kişiselleştirilmiş fiyat olduğu kabul edilir. Tüketiciye bu şekilde bir fiyat sunulması durumunda, bu hususa ilişkin bilgi ile o mal veya hizmet ile ilgili olarak satıcı veya sağlayıcı tarafından belirlenen güncel satış fiyatına ve kişiselleştirilmiş fiyata aynı alanda yer verileceği düzenlenmiştir.  Fiyatın oldukça esnek ve hızlı bir şekilde değiştirilmesini içeren “dinamik” veya “gerçek zamanlı” fiyatlandırma yöntemleri, tüketicinin satın alma davranışını veya diğer kişisel verilerini analiz etme süreçlerini içermediği sürece kişiselleştirilmiş fiyata ilişkin hükümler kapsamında değerlendirilmeyeceği kılavuz kapsamında düzenlenmiştir.  Kılavuzda indirimli satış reklamlarını düzenleyen maddeye de verilmiştir. Buna göre, Bir mal veya hizmete ilişkin indirim yapıldığını gösteren yazılı, sesli veya görsel herhangi bir ibarenin yer aldığı reklamlarda; indirimden önceki fiyat, indirimli satışın başlangıç ve bitiş tarihleri ile indirimli olarak satışa sunulan mal veya hizmetin miktarı sınırlı ise bu miktarın açık ve anlaşılır bir biçimde belirtilmesinin zorunlu olduğu düzenlenmiştir.  İndirimli satış reklamlarında, hangi mal veya hizmetlerin indirimli satışa konu edileceği veya ne kadar indirim uygulanacağı hususlarında anlam karışıklığına yol açarak tüketicileri yanıltabilecek veya gerçekte olduğundan daha fazla indirim uygulanıyormuş izlenimi oluşturacak ifade veya görüntülere yer verilemeyeceği kılavuzun 7. maddesinde belirtilmiştir. 3  İNDİRİMDEN ÖNCEKİM SATIŞ FİYATININ TESPİTİ VE FİYAT İNDİRİMİNİN HESAPLANMASI  Bir mal veya hizmetin indirimden önceki satış fiyatının tespitinde indirimin uygulandığı tarihten önceki 30 gün içinde uygulanan en düşük fiyat esas alınacağı örneklendirme yolu ile kılavuzda belirtilmiştir. Örnek tablo olarak;  ÇABUK BOZULABİLEN MALLARA İLİŞKİN REKLAMLARDA İNDİRİMİN MİKTARI VEYA ORANI HESAPLANIRKEN İNDİRİMLİ FİYATTAN BİR ÖNCEKİ FİYAT ESAS ALINIR.  Çabuk bozulabilen mallara ilişkin reklamlarda indirimin miktarı veya oranı hesaplanırken, “indirimli fiyattan bir önceki fiyat esas alınır” düzenlemesine yer verilmiştir. Örnek olarak, “yaş sebze, meyve,yumurta, günlük süt, ekmek gibi çabuk bozulma niteliği bulunan mallar için, 30 gün içindeki en düşük fiyat değil, o malın bir önceki fiyatı esas alınır.” şeklinde belirtilmiştir.  FİYAT İNDİRİMLERİ DUYURULARINDA “şahane/muhteşem kasım/cuma teklifleri”, “dev fırsatlar”, “yıldızlı günler” İFADELERİNİN KULLANIMI  Bir mal veya hizmete ilişkin indirim yapıldığını gösteren reklamlarda fiyat indirimi izlenimi uyandıran “şahane/muhteşem kasım/cuma teklifleri”, “dev fırsatlar”, “yıldızlı günler” ifadeleri veya genel fiyat indirimi niteliğindeki “Bugün tüm ürünlerde indirim”, “Bugün tüm ürünlerde 10 TL indirim” ya da “Bu hafta tüm kırtasiye ürünlerinde indirim” ifadeleri kullanılabileceği düzenlenmiştir. Bu reklamların kendisinde her bir ürünün indirimden önceki fiyatının belirtilmesine gerek bulunmamaktadır. Ancak, söz konusu reklamlar kapsamındaki ilgili mal ve hizmetlerin her birine ilişkin kendi duyurularında “önceki 30 gün içinde uygulanan en düşük fiyat” veya “bir önceki fiyat”ın belirtilmesinin zorunlu olduğu düzenlenmiştir.  TAVSİYE EDİLEN SATIŞ FİYATLARI, İNDİRİMLİ SATIŞLARDA ÖNCEKİ FİYAT OLARAK KULLANILAMAZ. 4  Bir satıcı veya sağlayıcının farklı satış kanalları/satış noktaları (örneğin farklı fiziksel ve/veya çevrimiçi mağazalar) aracılığıyla farklı fiyatlarla mal veya hizmet satması ve bu farklı satış kanalları/satış noktalarının genel bir fiyat indirimi duyurusunun konusu olması durumunda, satıcı veya sağlayıcı, her bir satış kanalında/satış noktasında ilgili mal veya hizmet için “önceki fiyat” olarak ilgili satış kanalında/satış noktasında indirimin başlangıcından önceki 30 günlük dönem içinde uyguladığı en düşük fiyatı belirtmek zorundadır. Ayrıca bu durumda, üzeri çizili fiyat olarak gösterilen ve indirimin başlangıcından önceki 30 gün içinde uygulanan en düşük fiyata ilişkin ispatın aynı satış kanalı/satış noktası üzerinden yapılan satışlara ilişkin fiş, fatura vb. belge veya log kayıtları ile sağlanması gerektiği düzenlenmiştir.  Bir mal veya hizmetin satıcı tarafından birden fazla e-ticaret platformu ve/veya mecrada satışa sunulması halinde, satıcı tarafından bir e-ticaret platformu veya mecrada reklamı yapılan satış fiyatları, diğer e-ticaret platformu veya mecralarda yapılacak satışlar veya uygulanacak indirimler için indirimden önceki satış fiyatı olarak esas alınamayacağı ve duyurulamayacağı düzenlenmiştir.  Bir malın aynı e-ticaret platformunda ve aynı satıcı tarafından farklı uzantılar üzerinden satışa sunularak farklı indirim oran ve tutarları belirlenmesi halinde bu durumun ortalama tüketici nezdinde uygulanan indirim konusunda anlam karışıklığına neden olduğu dolayısıyla mevzuat hükümlerine aykırı olacağı değerlendirileceği belirtilmiştir.  MAĞAZA BAZLI YA DA BÖLGESEL OLARAK UYGULANAN FİYAT İNDİRİMLERİ:  Bölgesel, aynı il içerisindeki farklı mağazalar/birimler vb. durumlar için geçerli olan indirimlerin ilgili reklamlarda açıkça belirtilmesi gerekmektedir. Bu durumda ilgili mağaza, bölge vb. birimde gerçekleşen fiyatlar üzerinden gerekli fiyatlandırma bilgileri verilmesi gerektiği düzenlenmiştir.  Satıcı veya sağlayıcının fiyat indirimini ilan etmeden 30 günden daha kısa bir süre önce satışa sunduğu mal veya hizmetler (“yeni satışa sunulan mallar”) için de indirimli satış reklamı yapılabilir. Bu durumda, indirimli satışa konu mal ve hizmetin indirim ilanı öncesinde satışa sunulduğu süre içindeki en düşük fiyatı dikkate alınacağı belirtilmiştir.  İNDİRİMLİ SATIŞ KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLMEYEN SATIŞLAR Kılavuzda indirimli satış kapsamında değerlendirilemeyecek uygulamalar da belirtilmiştir. Buna göre; 1-“3 al 2 öde”, “1 alana 1 bedava” “500 TL üzeri 50 TL indirim”, “2. Ürüne indirim”, “3 al sepette 0 indirim” gibi koşullu satışlar, 2-“en iyi/en düşük fiyat” gibi satıcı veya sağlayıcıların indirimli satış fiyatlarının karşılaştırmalarını esas alan reklamlar, 5 3-Belirlenen mal veya hizmet gruplarında tüketiciye uzun süreli fiyat indirimi hakkı veren indirim kartları, kuponlar, sadakat programları veya tüketicileri gelecekteki satın almalarına yönelik puan birikimine izin veren uygulamalar, 4-Havayolu taşımacılığında uygulanan ve çok sayıda faktörün dikkate alındığı belirli bir algoritmaya dayalı olarak fiyatın esnek ve hızlı bir şekilde değiştirilmesini içeren “dinamik” veya “gerçek zamanlı” fiyatlandırma yöntemleri, 5-Fiyat indirimini ilan etme niteliği taşımayan kişiselleştirilmiş fiyat indirimlerinin indirimli satış kapsamında değerlendirilemeyeceği belirtilmiştir.  HERHANGİ BİR MECRADA YAYINLANAN FİYAT GÖSTERİMLERİ, İNDİRİMLİ SATIŞ DUYURULARI, STOK BİLDİRİMLERİ VE TİCARİ UYGULAMALARDAN SORUMLULUK Son olarak kılavuz kapsamında sorumluluk düzenlemesi yapılmıştır. Buna göre, Herhangi bir mecrada yayınlanan fiyat gösterimleri, indirimli satış duyuruları, stok bildirimleri ve ticari uygulamalardan reklam verenler sorumlu olacağı, aracı hizmet sağlayıcılar, oluşturdukları sistem üzerinden satış yapan satıcı ve sağlayıcıları bu Kılavuz hükümleri hakkında bilgilendirmesi gerektiği, Aracı hizmet sağlayıcıları, satışa sunulan mal veya hizmetlerin fiyat hareketlerini ve indirimli satış fiyatlarını bir aylık, üç aylık veya altı aylık dönemleri kapsayan grafikler ile oluşturdukları sistem üzerinde gösterebilecekleri belirtilmiştir. Çalışmayı sizlere faydalı olması amacıyla bilgilerinize sunarız. Saygılarımızla,

BOZANOĞLU HUKUK BÜROSU

Maslak Mah. A.O.S. 55 Sok. No:2

42 Maslak, Ofis 4, D:35-41

Sarıyer/İSTANBUL

Telefon : + 90 (212) 241 72 52

Fax : + 90 (212) 241 72 49

e-mail : sedat.bozanoglu@bozanoglu.av.tr